Ăn dặm thế nào để bé tăng cân là mong muốn của nhiều bà mẹ. Tuy nhiên, nhiều mẹ tập trung quá nhiều vào ăn dặm mà lại quên đi vai trò của sữa mẹ để bé phát triển toàn diện.Trong bài viết này, bác sĩ sẽ mách mẹ nguyên tắc ăn dặm, cách nấu ăn chuẩn dinh dưỡng nhất và lựa chọn phương pháp ăn dặm cho bé.
NỘI DUNG
Biểu đồ tăng trưởng
Đa số những đứa trẻ sẽ tăng gấp đôi cân nặng khi 6 tháng tuổi. Sau đó, mức tăng cân chậm lại. Bé thường đạt gấp 3 cân nặng khi được 1 tuổi.
Để biết rằng bé mình tăng cân tốt hay không, mẹ cần theo dõi biểu đồ tăng trưởng của trẻ. Đọc bài: Hiểu đúng biểu đồ tăng trưởng và cách đo các chỉ số.
Nếu bé nhà mình ăn dặm và uống sữa tốt, vui vẻ hạnh phúc, phát triển thể chất theo đúng biểu đồ tăng trưởng và các kĩ năng theo lứa tuổi thì mẹ không cần phải mong con quá mũm mĩm bằng bạn bằng bè. Ngược lại, mẹ nuôi con tập đầu; chưa nhiều kinh nghiệm, gặp nhiều vấn đề trong quá trình ăn dặm của con thì hãy đọc tiếp bài viết này nhé!
Sữa vẫn là nguồn cung cấp năng lượng lớn trong giai đoạn ăn dặm
Sự tương quan về nhu cầu năng lượng theo tuổi của trẻ và năng lượng từ sữa mẹ được biểu hiện ở hình bên dưới:
Như vậy, tính từ thời điểm bé bắt đầu ăn dặm là 6 tháng trở lên; bé có thể bú ít đi nhưng sữa mẹ vẫn cung cấp một nguồn năng lượng đáng kể:
- 6 – 8 tháng, năng lượng từ sữa mẹ chiếm khoảng 2/3 tổng nhu cầu năng lượng của trẻ.
- 9 – 11 tháng, năng lượng từ sữa mẹ chiếm khoảng 1/2 tổng nhu cầu năng lượng của trẻ.
- 12 – 23 tháng, năng lượng từ sữa mẹ chiếm khoảng 1/3 tổng nhu cầu năng lượng của trẻ.
Vì vậy, việc trẻ có tăng trưởng theo đúng biểu đồ tăng trưởng hay không quyết định một phần lớn ở việc bú đủ sữa mẹ hoặc sữa công thức; nhất là trong năm đầu tiên. Hãy đảm bảo con bạn đã nhận đủ lượng sữa con cần!
Ăn dặm thế nào để bé tăng cân?
Nguyên tắc ăn dặm
- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn từ lúc sinh đến tròn 6 tháng và bắt đầu tập ăn dặm khi trẻ 6 tháng tuổi.
- Tiếp tục cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu cho đến khi trẻ 2 tuổi hoặc hơn, song song với quá trình tập cho trẻ ăn dặm.
- Cho trẻ ăn từ ít đến nhiều.
- Ăn từ loãng đến đặc.
- Cho ăn từ đơn giản đến đa dạng.
- Tăng tần số bữa ăn.
- Tạo không khí vui vẻ, thân thiện trong bữa ăn.
- Đảm bảo vệ sinh thực phẩm.
- Sử dụng thực phẩm bổ sung vitamin và khoáng chất nếu cần.
- Khi trẻ bệnh cần có chế độ ăn riêng, khi hết bệnh khuyến khích trẻ ăn bù.
Khẩu phần ăn dặm của trẻ theo từng giai đoạn
| Tháng tuổi | Sữa | Ăn | Chế biến |
| 6 tháng | 800 – 1000ml / ngày | Tập ăn dặm | Bột mịn |
| 7 – 9 tháng | 800 – 900ml / ngày | 2 chén Trái cây |
Bột sệt, lợn cợn mềm |
| 9 – 12 tháng | 700 – 800ml / ngày | 3 chén Trái cây, chế phẩm từ đậu nành, bánh… |
Cháo đặc hoặc bột đặc, háo nguyên hạt, thức ăn băm nhuyễn vừa. |
| 12 – 24 tháng | 500 – 600ml / ngày | 4 chén Trái cây, chế phẩm sữa, thức ăn khác. |
Cháo đặc, thức ăn băm to hạt hay cắt miếng |
Cách nấu chén cháo chuẩn
Khi trẻ được 6 tháng tuổi, đây là giai đoạn giới thiệu thức ăn đơn cho bé. 7 tháng trở đi, bé có thể ăn 1 bữa ăn với 4 nhóm thực phẩm chính: đạm, đường, béo, rau củ quả như sau:
Mẹ đừng lo béo thế sao con ăn được. Nhu cầu chất béo của con rất cao trong những năm đầu. Khoảng 1/2 tổng nhu cầu năng lượng. Ví dụ như sữa mẹ, chất béo chiếm 55% mà bé vẫn xem là thức uống ngon lành nhất trên đời đó thôi. Mẹ có thể kết hợp nhiều loại chất béo khác nhau cho bé. Không nên chỉ dùng 10g dầu cá hoặc dầu oliu vì khá là khó ăn đó mẹ.
Mẹ hãy ưu tiên lựa chọn đa dạng thực phẩm lành mạnh, giàu đạm, sắt, kẽm, vitamin và khoáng chất khác cho bé.
Chọn phương pháp ăn dặm nào để bé tăng cân?
Hiện nay có nhiều phương pháp ăn dặm khác nhau, phổ biến là: ăn dặm kiểu Nhật, ăn dặm truyền thống và ăn dặm bé tự chỉ huy. Mỗi phương pháp đều có ưu điểm và nhược điểm riêng.
Trong quá trình khám bệnh, bác sĩ nhận ra rất nhiều mẹ cho bé ăn dặm thiếu chất béo. 2 năm đầu đời, bé cần chất béo để:
- Cung cấp năng lượng: chất béo là chất sinh nhiều năng lượng nhất.
- Hoàn thiện não bộ: Hệ thần kinh của trẻ đã hoàn thiện về cấu trúc và đạt 75% kích thước trưởng thành lúc trẻ được 2 tuổi.
- Hấp thu vitamin tan trong dầu quan trọng: Vitamin A, D, E, K.
Với phương pháp ăn dặm bé tự chỉ huy: đa số là các món hấp, luộc, không đủ chất béo cho con. Nhiều bé ăn được rất tốt nhưng không tăng cân là vì thiếu chất béo.
Với ăn dặm kiểu truyền thống hay kiểu Nhật; mẹ chỉ cho vài giọt, có mẹ cho được nhiều hơn – nửa muỗng cafe vào chén cháo của bé. Như vậy thực sự không đủ cho nhu cầu.
Mẹ có thể áp dụng bất kì phương pháp nào nếu bé chịu hợp tác và thuận tiện cho quá trình nấu nướng của mẹ. Nhưng hãy đảm bảo cung cấp đủ những dưỡng chất trên nhất là dầu ăn cho con mẹ nhé!
Hi vọng bài viết đã giải đáp được nhiều thắc mắc của mẹ về việc ăn dặm thế nào để bé tăng cân? Chúc em bé nhà mình luôn khỏe mạnh và trỏ thành những em bé hạnh phúc!
Đọc thêm về ăn dặm tại đây
Nguồn: cdc.gov , unicef.gov , stanfordchildrens.org , kellymom.com , who.int.
Bác sĩ Vi Thị Tươi
