Mẹ nên nhớ, ăn dặm nhưng bé vẫn cần được uống đủ sữa. Không bỏ qua vai trò của sữa mẹ hoặc sữa công thức. Vì lúc này, sữa vẫn là nguồn cung cấp năng lượng chính cho bé. Chiến 2/3 tổng nhu cầu năng lượng mỗi ngày. Càng về sau, nhu cầu năng lượng tăng dần; trong khi lượng sữa cho trẻ không tăng thêm, trẻ sẽ cần ăn nhiều hơn để bổ sung phần năng lượng đó.
Còn trong bài viết này; bác sĩ dinh dưỡng mách mẹ nấu cháo chuẩn cho trẻ trên 7 tháng tuổi nhé!
NỘI DUNG
Nguyên tắc ăn dặm của WHO
- Bắt đầu cho trẻ ăn dặm khi trẻ trong 6 tháng tuổi.
- Song song với quá trình ăn dặm, vẫn cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu đến 2 tuổi hoặc hơn.
- Cho trẻ ăn từ ít đến nhiều.
- Cho trẻ ăn từ loãng đến đặc.
- Cho trẻ ăn từ đơn giản đến phức tạp.
- Tăng tần số bữa.
- Tạo không khí vui vẻ, thân thiện trong giờ ăn.
- Đảm bảo an toàn thực phẩm khi chế biến thức ăn cho trẻ.
- Sử dụng thực phẩm có bổ sung vitamin và khoáng chất nếu cần.
- Khi trẻ mắc bệnh cần tăng nước và số cữ bú; cho trẻ ăn những món ăn trẻ thích và thức ăn lúc bệnh nên ở dạng mềm. Khi hết bệnh nên khuyến khích trẻ ăn bù.
Nguyên tắc nấu cháo chuẩn cho trẻ trên 7 tháng
Trên 7 tháng tuổi, sau 1 tháng tập tành ăn dặm thì bé đã có thể ăn một bữa ăn đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng.
Một chén cháo phải đầy đủ bốn nhóm thực phẩm là: nhóm chất bột đường, nhóm chất đạm, nhóm chất béo và nhóm vitamin – khoáng chất.
- Nhóm chất bột đường: Gạo, khoai lang, khoai tây, lúa mì, lúa mạch…
- Nhóm chất đạm: Thịt, cá, trứng, đậu hũ… Chọn thịt mềm, bỏ gân, da và xương. Đối với trứng thì sử dụng lòng đỏ cho trẻ dưới 12 tháng; có thể dùng cả quả cho trẻ trên 12 tháng.
- Nhóm chất béo: dầu, mỡ, bơ… nên sử dụng dầu và mỡ luân phiên nhau. Không cần phải dùng hoàn toàn dầu cá hay dầu oliu cho 1 chén cháo vì khá khó ăn; mẹ có thể kết hợp những loại khác cho trẻ. Trẻ em cần cả dầu và mỡ để phát triển toàn diện. Thậm chí bé muốn ăn thịt có mỡ một chút cũng không là vấn đề. Lớn dần lên, nhu cầu chất béo giảm đi, ta có thể điều chỉnh giảm chất béo bão hòa từ động vật lại.
- Nhóm vitamin – khoáng chất: rau lá (rau muống, rau dền, rau cải, rau ngót…); rau củ quả (bầu, bí, cà rốt, bí đỏ…). Nên ăn đa dạng các loại rau củ quả.
Chuẩn bị thực phẩm
- Cháo: Nấu 30g gạo với 200ml nước đến khi mềm (mẹ có thể điều chính lượng gạo để tăng giảm độ đặc tùy từng giai đoạn của bé). Có thể cho gạo và nước sôi vào bình giữ nhiệt từ tối hôm trước; hôm sau khi nấu lấy 1 phần ra nấu, phần còn lại đậy kín bảo quản trong tủ lạnh. Chất bột đường không ảnh hưởng nhiều khi bảo quản lạnh.
- Thịt: 30g tương đương 1 muỗng canh đầy.
- Rau củ quả: 30g tương đương 2 muỗng canh đầy.
- Dầu, mỡ: 10g tương đương với 1 muỗng canh đầy. Mẹ đừng lo nhiều dầu thế sao con ăn được nhé! Trẻ em cần nhiều chất béo hơn người lớn (khoảng 50% nhu cầu năng lượng) để cung cấp năng lượng, hoàn thiện hệ thần kinh và hỗ trợ hấp thu vitamin tan trong chất béo. Nhiều mẹ đến khám có con suy dinh dưỡng hay mắc lỗi là không bỏ dầu cho bé, hoặc chỉ bỏ vài giọt là không đủ.
Sơ chế nguyên liệu
- Nhóm chất đạm: thịt cá rửa sạch, bỏ gân và xương, băm nhuyễn mức độ khác nhau tùy vào khả năng ăn thô của bé. Mẹ có thể chuẩn bị sẵn cho nhiều bữa, đổ vào khay nhỏ, đậy nắp kín và bảo quản trong ngăn đá tủ lạnh. Đến bữa nào cần, mẹ lấy ra, rã đông qua đêm trong ngăn mát hoặc rã đông bên ngoài. Nếu bé nhỏ, mẹ có thể dùng mẹo hòa vào chút nước lạnh để thịt cá dễ hòa vào cháo, không dính lại với nhau khi nấu.
- Nhóm rau củ quả: Rau có lá chọn phần lá xanh, loại bỏ gân cuống và phần cứng thái nhuyễn cho vào chén. Rau không nên thái trước vì sẽ mất đi các vitamin sẵn có. Nhà dùng loại rau nào thì mẹ có thể xem xét dùng một chút nấu cháo cho bé. Củ quả thì mẹ luộc sẵn, tán nhuyễn rồi cho vào chén.
Cách nấu cháo chuẩn cho trẻ trên 7 tháng
Nếu mẹ đã từng đưa bé đến khám ở các khoa dinh dưỡng hoặc phòng khám dinh dưỡng lớn, hầu hết đều được hướng dẫn trực tiếp cách nấu cháo sau:
- Cho 2/3 chén cháo vào nồi đến khi sôi lại.
- Cho thịt đã rã đông và hòa một chút nước lạnh vào nấu sôi lại.
- Cho tiếp rau/củ đã chuẩn bị.
- Khi nồi cháo sôi lại, nếu mẹ dùng mỡ hoặc dầu có chịu nhiệt được thì cho 1 muỗng canh đầy dầu vào khi cháo còn nóng, tắt bếp. Còn dùng dầu không chịu nhiệt thì thêm lúc cháo đã nguội.
- Cho bé ăn khi cháo nguội.
Lưu ý khi cho trẻ ăn dặm
- Ăn cữ nào thì nấu cữ đó, không nấu 1 nồi cháo và ăn cả ngày. Sẽ khiến trẻ ngán, nhiều khi bảo quản không đảm bảo và mất các vitamin khoáng chất trong rau củ quả sau khi để lâu và hâm lại.
- Đa dạng thực đơn, thường xuyên thay đổi thực phẩm cho bé.
- Không cho xem tivi, điện thoại, máy tính bảng… trong giờ ăn. Cho trẻ ngồi ngay ngắn trên bàn ăn.
- Ba mẹ trò chuyện về thức ăn, về màu sắc, mùi vị, cảm nhận, tác dụng của từng loại… Hướng dẫn cách cầm muỗng, cách nuốt…
- Nước hầm xương, hầm thịt không có giá trị dinh dưỡng nhiều như mọi người vẫn nghĩ, ba mẹ nên cho ăn cả xác thực phẩm.
- Không sử dụng máy xay để xay bột/cháo. Trẻ cần ăn lợn cợn để kích thích khả năng nhai, nuốt. Mặt khác, khi xay, mùi vị của thức ăn cũng sẽ khó ăn hơn khiến trẻ không hứng thú.
- Không mêm bất kì gia vị gì chứa muối và đường (muối, nước mắm, bột nêm…) cho trẻ dưới 12 tháng. Đọc thêm tại đây.
Đọc thêm bài viết về ăn dặm tại đây.
Bác sĩ dinh dưỡng đã mách mẹ nấu cháo chuẩn cho trẻ trên 7 tháng tuổi. Hi vọng bài viết hữu ích với các mẹ đang loay hoay cách nấu cháo cho bé trong giai đoạn này. Chúc mẹ và bé luôn khỏa mạnh và hạnh phúc nhé!
Nguồn tham khảo: who.int , sách “Tiết chế” đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch , Hướng dẫn nấu cháo ăn dặm cho bé tại bệnh viện Nhi Đồng.
Bác sĩ Vi Thị Tươi